ความคดิ (ต่อ) 3. 2 เน้ือหาความคิด (thought content) การตรวจเน้ือหาความคิดน้นั ใหส้ งั เกต วา่ ถูกตอ้ ง มีเหตุมีผล มีความคิดหลงผดิ (delusion) มีความคิดหมกมุ่นใน เรื่องใดเร่ืองหน่ึง (preoccupation) การย้าคิด (obsessions) เป็นความคิดที่ไม่มี เหตุผลที่จู่ๆ กเ็ กิดข้ึนมาในหวั สมองผปู้ ่ วยโดยไม่สามารถหา้ มได้ และมี ความคิดการทาร้ายตนเอง/ ฆ่าตวั ตาย (suicide idea) หรือไม่ 4. สภาวะอารมณ์ (Emotion status) • อารมณ์พ้ืนฐาน (Mood) หมายถึง อารมณ์โดยรวมท่ีมีอยใู่ นช่วงท่ีผา่ นมา เช่น ใน 1 สปั ดาห์มามีอารมณ์ เศร้า เบ่ือ เป็นตน้ ผสู้ มั ภาษณ์ควรประเมินดว้ ยวา่ อารมณ์พ้นื ฐานของผปู้ ่ วยเขา้ ไดก้ บั อารมณ์ที่แสดงออก (Affect) หรือไม่ โดย ที่ควรถามระยะเวลาและความรุนแรงของอารมณ์ท่ีเกิดข้ึนดว้ ย • อารมณ์ท่ีแสดงออก (Affect) หมายถึง เป็นอารมณ์ท่ีสังเกตไดท้ างสีหนา้ ซ่ึง อาจร่วมกบั แววตา น้าเสียงในการพดู คุย ท่าทาง และการเคล่ือนไหวร่างกาย ของผปู้ ่ วย 5. การรับรู้ (Perception) • ประสาทลวง (Illusions) หมายถึง การที่ผปู้ ่ วยแปลความหมายของ ประสาทรับรู้เมื่อมีส่ิงกระตุน้ ต่างๆ ผดิ ไป เช่น เวลาค่า ในหอ้ งท่ีมีแสง นอ้ ย หรือเวลาท่ีเหนื่อยลา้ เป็นตน้ เช่น เห็นเชือกเป็นงู เหน็ เงาตน้ ไมไ้ หว ตามลมเป็นเงาของคนที่เคล่ือนไหว เป็นตน้ 5.
โฆษณา เว็บไซต์ - ผู้เข้าชม อีซี่บร๊านเชสเน็ตเวิร์ค จะช่วยแบ่งปันข่าวสารหรือเนื้อหาต่างๆของคุณกับเครื่อข่ายของอีซี่บร๊านเชสที่มีอยู่ทั่วทุกมุมโลก ลงประกาศ
ปัจจัยที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้ อายุ ในบุคคลทั่วไป เมื่ออายุมากกว่า 65 ปีไปแล้ว ทุกๆ 5 ปี จะมีความเสี่ยงโรคอัลไซเมอร์เพิ่มขึ้นเป็นสองเท่า ปัจจัยทางพันธุกรรม โดยเฉพาะผู้ที่มีประวัติโรคความจำเสื่อมในครอบครัว การกลายพันธุ์ของยีน Apolipoprotein E (Apo E), Amyloid-beta Precursor Protein (APP), Presenilin 1 (PSEN1) และ Presenilin 2 (PSEN2) และ Down's syndrome จะทำให้ปรากฏอาการของโรคอัลไซเมอร์เร็วกว่าคนปกติ เพศ พบว่าเพศหญิงมีความเสี่ยงในการเกิดโรคอัลไซเมอร์มากกว่าเพศชายเล็กน้อย 2. ปัจจัยที่เกิดขึ้นภายหลัง เป็นส่วนส่งเสริมให้เกิดโรคอัลไซเมอร์ โดยปัจจัยเสี่ยงหรือโรคดังกล่าวส่งผลต่อหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมอง ทำให้เนื้อสมองมีความเสียหายมากขึ้น ดังนี้ โรคเบาหวาน พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 39% เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้เป็นโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 61% โรคอ้วน พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 60% การสูบบุหรี่ พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 59% การไม่ออกกำลังกาย พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 82% 3.
การพูด (Speech) • คุณภาพการพดู เช่น น้าเสียง การเปลี่ยนแปลงเสียงพดู ความดงั เชน่ พดู เสียง ดงั หรือพดู เสียงเบาเหมือนกระซิบ (whisper) เป็นตน้ การออกเสียง เช่น ชดั เจนหรือไม่ชดั (slurred) พดู พึมพา (mumbled) ความต่อเน่ือง เช่น ชา้ เร็ว หยดุ ติดอ่าง (stuttering) หรือพดู ตามท่ีผอู้ ่ืนพดู (echolalia) เป็นตน้ • ปริมาณการพดู เช่น ล่ืนไหล (spontaneous) พดู เฉพาะเม่ือถูกถาม (unspontaneous) การพดู เร็วและพดู มากข้ึนหรือช่างพดู (talkative) พดู นอ้ ย (poverty of speech) หรือพดู มากแต่มีเน้ือหานอ้ ย (poverty of content of speech) 2. การพดู (ต่อ) • - ระบบการพดู ใหด้ ูวา่ เป็นอยา่ งไร เช่น สอดคลอ้ งสมั พนั ธ์กนั ดี (coherent) มี เหตุผล (logical) ตรงประเดน็ ที่ถูกถาม (relevant) ออ้ มคอ้ ม (circumstantial) พดู ไม่รู้เร่ืองหรือไม่เป็นระบบ (disorganized) พดู แบบความคิดแล่นเร็ว (flight of ideas) พดู ไม่ปะติดปะต่อ (word salad) พดู เป็นสัมผสั คลา้ ยกาพย์ กลอน (rhyming) หรือเล่นคา (punning) เป็นตน้ 3. ความคดิ (Thought) 3. 1 กระแสของความคดิ (stream of thought) ซ่ึงประเมินจากความต่อเนื่องและความสัมพนั ธ์กนั (association) ระหว่างเร่ืองทพี่ ูด คาพดู และการพูดของผู้ป่ วยจะเป็ นตัวสะท้อน กระบวนการหรือรูปแบบความคดิ แม้จะมกี ารประเมินเร่ืองของการพดู ไป แล้ว เช่น ความคดิ ไม่ปะตดิ ปะต่อ (loosening of association) ความคดิ แล่น เร็วพดู มากกว่าปกติ พูดเร็ว และยากทจี่ ะขดั จงั หวะได้ (flight of idea) 3.
ปัจจัยที่เปลี่ยนแปลงไม่ได้ อายุ ในบุคคลทั่วไป เมื่ออายุมากกว่า 65 ปีไปแล้ว ทุกๆ 5 ปี จะมีความเสี่ยงโรคอัลไซเมอร์เพิ่มขึ้นเป็นสองเท่า ปัจจัยทางพันธุกรรม โดยเฉพาะผู้ที่มีประวัติโรคความจำเสื่อมในครอบครัว การกลายพันธ์ของยีน Apolipoprotein E (Apo E), Amyloid-beta Precursor Protein (APP), Presenilin 1 (PSEN1) และ Presenilin 2 (PSEN2) และ Down's syndrome จะทำให้ปรากฎอาการของโรคอัลไซเมอร์เร็วกว่าคนปกติ เพศ พบว่าเพศหญิงมีความเสี่ยงในการเกิดโรคอัลไซเมอร์มากกว่าเพศชายเล็กน้อย 2. ปัจจัยที่เกิดขึ้นภายหลัง เป็นส่วนส่งเสริมให้เกิดโรคอัลไซเมอร์ โดยปัจจัยเสี่ยงหรือโรคดังกล่าวส่งผลต่อหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมอง ทำให้เนื้อสมองมีความเสียหายมากขึ้น ดังนี้ โรค เบาหวาน พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 39% เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้เป็น โรคเบาหวาน โรค ความดัน โลหิตสูง พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 61% โรคอ้วน พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 60% การสูบบุหรี่ พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 59% การไม่ ออกกำลังกาย พบว่ามีความเสี่ยงสูงกว่า 82% 3.
การตัดสินใจ (Judgment) • เป็นการประเมินวา่ ผปู้ ่ วยตดั สินใจเหมาะสมหรือไม่ ประกอบดว้ ยเหตผุ ล เพียงไร และผปู้ ่ วยประพฤติตามที่ตดั สินใจน้นั ไดเ้ พียงใด การตดั สินใจ และการกระทาเป็นท่ียอมรับของสงั คมและเหมาะสมกบั ประเพณีหรือ วฒั นธรรมหรือไม่ การตดั สินใจใชเ้ หตุผลหรือใชอ้ ารมณ์ • คาถามท่ีใชถ้ าม: ถามการตดั สินใจในการดาเนินชีวิต การตดั สินใจใน สถานการณ์สมมติ และการตดั สินใจเกี่ยวกบั แผนการชีวิตอนาคต 11.
นอกจากการดูหัวข้อนี้แล้ว คุณยังสามารถเข้าถึงบทวิจารณ์ดีๆ อื่นๆ อีกมากมายได้ที่นี่: ดูบทความเพิ่มเติมในหมวดหมู่GENERAL NEWS Articles compiled by CASTU. See more articles in category: GENERAL NEWS
การตรวจสภาพจิต Mental Status Examination อ. ขวญั เรือน สนิทวงศ์ ณ อยุธยา วทิ ยาลยั พยาบาลบรมราชชนนี สงขลา การตรวจสภาพจติ Mental Status Examination ลกั ษณะทัว่ ไป (General Appearance) การพูด (Speech) ความคดิ (Thought) สภาวะอารมณ์ (Emotion status) การรับรู้ (Perception) การตรวจสภาพจิต(ต่อ) การรู้กาลเวลา สถานทแ่ี ละบุคคล (orientation) ความจา (memory) ความต้งั ใจ และสมาธิ (attention and concentration) เชาวนป์ ัญญาและความรอบรู้(General knowledge and abstract thinking) การตัดสินใจ (Judgment) ความรู้จกั ตน (Insight) 1. ลกั ษณะท่วั ไป (General Appearance) - Appearance: สภาพร่างกายและ อารมณ์ผู้ป่ วยขณะทถ่ี ูกสัมภาษณ์ เช่น โครงสร้างร่างกาย ความ เหมาะสมของร่างกายกบั อายุ ท่าทาง การแต่งกาย 1. ลกั ษณะทว่ั ไป (General Appearance) - Behavior and Psychomotor Activity: พฤตกิ รรมทว่ั ๆ ไป ขณะสัมภาษณ์ การเคลอื่ นไหวของผู้ป่ วย อาจบรรยายโดยใช้คาเหล่านี้ เช่น mannerism tics, hyperactivity, agitation, flexibility, rigidity เป็ นต้น - Attitude Toward Examiner: ท่าทขี องผู้ป่ วยต่อผู้สัมภาษณ์อาจใช้คา เหล่านี้ เช่น Cooperative, hostile เป็ นต้น 2.
ความจา (memory) • ความจาระยะส้นั (recent memory) ไดแ้ ก่ การท่ีผปู้ ่ วยสามารถจาเหตุการณ์ต่างๆ ที่ เพงิ่ ผา่ นมาภายใน 1- 3 วนั ได้ ควรถามคาถามท่ีผถู้ ามทราบคาตอบท่ีถกู ตอ้ ง เช่น เลา่ เหตุการณ์ที่เกิดข้ึนใน 1-2 วนั ท่ีผา่ นมา • ความจาในอดีต (remote memory) เป็นความจาเหตุการณ์ในอดีตที่ผา่ นมาหลายปี เช่น ถามประวตั ิสถานท่ีเกิดและวนั เดือน ปี เกิดของผปู้ ่ วย ประวตั ิส่วนตวั ของผปู้ ่ วย เป็น ตน้ • การเรียกคืนความจา (recall memory) โดยการใหผ้ ปู้ ่ วยจาของ 3 สิ่งท่ีไดพ้ ดู ทวนไป แลว้ น้นั แลว้ ใหก้ ลบั มาบอกอีกคร้ังเมื่อเวลาผา่ นไปราว 5 นาที 8. ความต้งั ใจ และสมาธิ (attention and concentration) • การลบเลขทีละ 7 หรือ ทีละ 3 (serial 7's or serial 3's) เป็นการตรวจวดั สมาธิโดยวธิ ีลบเลขออกทีละ 7 จากเลขจานวน 100 ในใจไม่ใชส้ ิ่ง ช่วยเหลือใดๆ ใหล้ บประมาณ 3 ลาดบั หากผปู้ ่ วยไม่สามารถทาไดอ้ าจ ใชก้ ารลบ 20 ดว้ ย 3 แทน หากผปู้ ่ วยยงั ทาไม่ไดอ้ าจใชว้ ธิ ีอื่นทดสอบ ไดแ้ ก่ การพดู ช่ือวนั ในสปั ดาห์ยอ้ นหลงั การพดู ชื่อเดือนในหน่ึงปี ยอ้ นหลงั 8. ความต้งั ใจ และสมาธิ (ต่อ) • การนบั เลข (digit span) โดยการใหผ้ ปู้ ่ วยพดู ตามและพดู ทวนเริ่มตน้ เลข2 หลกั ควรอ่านทอดใหร้ ะยะเท่ากนั เลี่ยงการอ่านเลขเป็นกลุ่ม เพราะช่วยใน การจาของผปู้ ่ วยใหผ้ ปู้ ่ วยพดู ตามภายหลงั ที่ผตู้ รวจอ่านใหฟ้ ัง 1คร้ัง ถา้ ผปู้ ่ วยทาผดิ ใหอ้ ่านเลขจานวนใหม่ ไม่อ่านซ้าจานวนเดิม วิธีน้ีเรียกวา่ นบั เลขไปขา้ งหนา้ (digit span- forward) คนปกติควรทาได้ 6-7 หลกั หลงั จาก น้นั ใหผ้ ปู้ ่ วยทวนเลขกลบั หลงั เรียกวา่ digit span- backwardคนปกติทาได้ 3-4 หลกั 24 672 3971 43725 983162 9.